| Etymologia | 2005-11-23 |
| Jaka jest etymologia słów włosy, włos? | |
| Wyraz włos, charakteryzujący się ogólnosłowiańskim zasięgiem, w polszczyźnie poświadczony jest od XIV stulecia. Wywodzi się od prasłowiańskiej formy *volsъ, bliskiej awestyjskiemu rdzeniowi varesa- oznaczającemu ‘włos człowieka i zwierzęcia (zwłaszcza na głowie)’. Joanna Przyklenk |
|
| Etymologia | 2011-10-17 |
| Jaka jest etymologia nawłoci, rośliny czasami mylonej z mimozą? | |
| Nawłoć jako określenie rodzaju rośliny poświadczają teksty polskie z drugiej połowy XIX wieku (1861 rok). Etymolodzy w słowie tym upatrują sztucznie utworzoną nazwę rośliny, dla której w łacinie stosuje się rzeczownik Solidago (por. A. Bańkowski „Etymologiczny słownik języka polskiego” Warszawa 2000). Nawłoć można prawdopodobnie wiązać z takimi polskimi leksemami, jak włos (prasłowiański źródłosłów *volsъ) czy włoć – ten ostatni używany dialektalnie w znaczeniu ‘kłos; kłos owsa; kłosy, górna część snopa; pojedyncze kłosy pozostawione na ściernisku lub nie dokoszone’. Włoć pochodzi od prasłowiańskiego *voltъ o sensie ‘włókno, np. lnu; kwiatostan roślin trawiastych w postaci włosków, wiechy, miotełki, kłos; źdźbło roślin trawiastych’ (por. Wiesław Boryś „Słownik etymologiczny języka polskiego” Kraków 2005). Inne nazwy zwyczajowe, z jakimi możemy się spotkać w odniesieniu do nawłoci, to np. złota dziewica, złota rózga, złotnik czy właśnie wspomniany wyżej rzeczownik włoć. Określenia wskazujące na złoty kolor odnoszą się do kolorystyki rośliny i są powtórzeniem za angielskim golden rod, skąd też powstało niemieckie goldrute czy rosyjskie zołotája rózga. Joanna Przyklenk |
|