Etymologia | 2015-03-07 |
Jakie jest pochodzenie słowa skała? | |
Słowo skała jest wyrazem ogólnosłowiańskim. Genetycznie jest to rzeczownik pochodny od niezachowanego dziś prasłowiańskiego czasownika *skoliti ‘rozłupywać, rozszczepiać’ (W. Boryś „Słownik etymologiczny języka polskiego”, Kraków 2001). Widoczna zmiana samogłoski a w wyrazie skała w stosunku do o w *skoliti to wynik regularnego wzdłużenia o → a. Oba wyrazy oparte są na praindoeuropejskim pierwiastku *(s)kel- o znaczeniu ‘ciąć’. Ślad tego rdzenia obecny jest w wyrazie szczelina. Jak pisze Boryś, najprawdopodobniej wyraz skała pierwotnie oznaczał coś rozłupanego, rozszczepionego, jakieś pęknięcie, potem – szczelinę, szparę, rozpadlinę. Z kolei to, co nazywamy dzisiaj skałą, oddawał w najstarszej polszczyźnie wyraz kamień (prasłowiańskie *kamy), por. Przewoźnicy powiadali, iż tam dniem wprzódy większy statek rozbił się na kamieniu, przez impet ostro płynącej a powiększonej wody. Rzeka płynęła w świat i drobne fale rozbijały się nadbrzeżne kamienie. Kinga Knapik |