| Interpunkcja | 2008-08-18 |
| Czy poprawnie postawiono przecinek w zdaniu: Poprzez odpowiednie odżywianie, przyczyniasz się do właściwego rozwoju mózgu twojego dziecka? | |
| W przytaczanym zdaniu nie ma miejsca dla żadnego przecinka. Zdanie jest co prawda długie, ale ma jedno orzeczenie (przyczyniasz się), żadnych wtrąceń, dopowiedzeń itp. Przecinek mógłby być postawiony w tym miejscu w wieku XVI, kiedy to obowiązywała interpunkcja retoryczna i stawiano przecinki tam, gdzie czyniono pauzy w mówieniu, w miejscach, w których przypadał dział intonacyjny (por. artykuł S. Furmanika, Interpunkcja w drukach staropolskich, „Pamiętnik literacki” 1955, z. 4, s. 426-468). Współczesna polska interpunkcja opiera się na zasadzie syntaktyczno-logicznej, podporządkowana jest składni, budowie zdania. Przecinki stawiamy zatem najczęściej w różnych typach zdań złożonych, ale także w zdaniach pojedynczych (szczegóły wyjaśnią odpowiednie zasady pisowni polskiej). Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-08-14 |
| Czy forma powitania (dzień dobry) lub pożegnania (do widzenia) powinna być w zdaniu wydzielona cudzysłowem? Np. Chciałam ci powiedzieć do widzenia. Usłyszałam ciepłe do widzenia. Pomachał mi na do widzenia. Chciałem ci podarować ten kwiat na dzień dobry. | |
| Cudzysłowu używa się do wydzielania słów cytowanych (np. do wyodrębniania partii dialogowych i przytoczeń) i oznaczania specyficznych użyć wyrazów i wyrażeń (np. wyrazów użytych ironicznie, wyrazów obcych stylistycznie) (zob. zasady 441-445 interpunkcji polskiej). Formuły powitania czy pożegnania mogłyby znaleźć się w cudzysłowie, gdyby rzeczywiście były wyraźnymi, jednoznacznymi przytoczeniami powiedzianych słów, np. Powiedziała: „Do widzenia”. Połączeńdzień dobry, do widzenia używać można jednak także jako nazw zachowań grzecznościowych, jak np. w Usłyszałam ciepłe do widzenia, są również używane w sensie metaforycznym we frazeologii, np. Chciałem ci podarować ten kwiat na dzień dobry (na dzień dobry ‘na samym początku, w momencie spotkania kogoś lub rozpoczęcia czegoś’). Użycie cudzysłowu w dwóch z podanych przykładów zależy od intencji nadawcy, ponieważ zdania Chciałam ci powiedzieć do widzenia. Usłyszałam ciepłe do widzenia można byłoby zapisać jako Chciałam ci powiedzieć: „Do widzenia”. Usłyszałam ciepłe: „Do widzenia”. W takiej formie zapisu zostałoby już wyraźnie podkreślone interpunkcyjnie (dwukropkiem i cudzysłowem), że ktoś formuły grzecznościowe wypowiedział. Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-08-05 |
| W jakich sytuacjach stosuje się przecinek przed słowem czyli? | |
| Przed spójnikiem czyli stawiamy przecinek zawsze – zarówno w zdaniach pojedynczych, jak i w zdaniach złożonych. W zdaniach pojedynczych czyli jako spójnik synonimiczny wprowadza wyjaśnienie lub uściślenie słowa poprzedzającego, np. Był zamiłowanym globtroterem, czyli podróżnikiem (zob. reguła 377 pisowni polskiej). W zdaniach złożonych, zwanych współrzędnymi włącznymi lub synonimicznymi, stawiamy przecinek pomiędzy dwoma zdaniami składowymi połączonymi spójnikiem czyli, a także przed innymi spójnikami synonimicznymi (wyjaśniającymi), takimi jak to jest, to znaczy, innymi słowy, np. Wyjeżdżam do Japonii, czyli Kraju Kwitnącej Wiśni. Rzeczowniki w języku polskim mają deklinację, to znaczy odmieniają się przez przypadki (zob. reguła 370). Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-07-29 |
| Czy stawiamy przecinek przed wyrazem tudzież? | |
| Przed spójnikiem tudzież nie stawia się przecinka. Łączy on współrzędne części zdania i zdania współrzędne; jest synonimiczny względem spójników i, oraz, por. np. Byliśmy w Krakowie tudzież w Wieliczce. (zob. Słownik języka polskiego PWN). Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-07-22 |
| Mam pytanie dotyczące stosowania znaków interpunkcyjnych ?, !. Jeśli wymieniamy (wyliczamy) np. zaimki pytajne: jaki? jaka? jakie? (bądź wypowiedzenia w formie pytania), czy winno się oddzielać je przecinkami (jaki?, jaka?, jakie?; czy winno być: Jaki? Jaka? Jakie?)? | |
| Jeśli w wypowiedzi dochodzi do zbiegu znaków interpunkcyjnych, z których pierwszy jest pytajnikiem, a drugi przecinkiem, średnikiem, kropką lub dwukropkiem, to – zgodnie z regułą 415 pisowni polskiej – winno się pozostawić jedynie znak zapytania, a pozostałe znaki pominąć, np.: Dlaczego to uczyniłeś? dlaczego? (nie: *Dlaczego to uczyniłeś?, dlaczego?) lub Kto tu był? Czego chciał? (nie zaś: *Kto tu był?. Czego chciał?). Nie tak jednak zasada, o czym jestem głęboko przekonana, winna mieć zastosowanie w przykładach analogicznych do przywołanego przez Panią/Pana. Przyjrzyjmy się następującemu zdaniu: Na pytania: jaki?, jaka?, jakie? odpowiada przymiotnik. Po dwukropku zostały wyliczone wyrazy w tzw. użyciu cudzysłowowym (choć tu nie ujęte w cudzysłów), czyli będące w pewnym sensie cytatami, wyrażeniami służącymi do konstruowania pytań, nie zaś właściwymi pytaniami o fakty rzeczywistości pozajęzykowej. Podobnie wyglądałaby sytuacja w przypadku tej oto dłuższej wypowiedzi zbudowanej w istocie z jednego zdania złożonego i jednego pojedynczego pytającego: Należy rozstrzygnąć następujące kwestie: Ile godzin tygodniowo powinni pracować lekarze?; Ile mogą mieć nadgodzin?; Ile powinni zarabiać? Co jeszcze można zrobić? Obecność średników (w ich miejscu równie dobrze mogłyby się znaleźć przecinki) oddzielających trzy podrzędne zdania składowe wypowiedzenia złożonego pytajno-zależnego pozwala jednocześnie odróżnić je od zdania ostatniego (Co jeszcze można zrobić?), współrzędnego względem członu: Należy rozstrzygnąć następujące kwestie. Ich brak z kolei znacznie utrudniłby dokonanie logicznego podziału całej wypowiedzi, a co za tym idzie: odczytanie sensu. Oczywiście komplikacji tych da się uniknąć, jeżeli w odpowiednim miejscu zastosuje się wspominany np. cudzysłów lub – w przypadku tekstów drukowanych czy sporządzonych w wersji elektronicznej – kursywę. Ponieważ jednak ich użycie nie jest obligatoryjne, właściwą interpretację w każdym przypadku powinno zagwarantować właściwe zastosowanie znaków oddzielających, które czasem, co starałam się pokazać, mogą, a nawet muszą pojawić się po znaku zapytania. Kończąc, dodam jeszcze, że w literaturze językoznawczej omawiającej problem zaimków nie spotyka się zapisu zaimek pytajny + [konkretny przykład] + pytajnik, a więc nie: zaimek pytajny kto?, lecz zaimek pytajny kto. Kto? jest już bowiem pytaniem wyrażonym zaimkiem. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-07-19 |
| Szanowni Państwo, moja wątpliwość dotyczy poniższego zdania (Rilke Lalki, tłum. T. Ososiński): Aby określić, w jakim kręgu toczy się życie tych lalek, można by zaryzykować przypuszczenie, że istnienie ich nie potrzebuje obecności dzieci, warunkiem ich powstania byłoby poniekąd to, że świat dzieci przeminął. Czy użycie spójnika że w zdaniu że świat dzieci przeminął jest poprawne? Mnie to że nieco fałszuje... |
|
| Przecinek we wskazanym miejscu jest z punktu widzenia składniowego jak najbardziej konieczny, jak zresztą przecinki postawione we wszystkich innych miejscach w cytowanym zdaniu. Przecinki w wypowiedzeniach złożonych służą do oddzielania poszczególnych zdań składowych, czyli takich jednostek, które zawierają osobową formę czasownika tudzież imiesłów przysłówkowy. Oddzielić przecinkiem trzeba zatem zdanie warunkiem ich powstania byłoby poniekąd to od zdaniaże świat dzieci przeminął, ponieważ są w nich orzeczenia byłoby warunkiem oraz przeminął. Oddzielamy ponadto zdania nadrzędne od podrzędnych, a niewątpliwie zdanie warunkiem ich powstania byłoby poniekąd to jest nadrzędne w stosunku do że świat dzieci przeminął, jako że możemy po pierwszym postawić pytanie, na które odpowiedzią jest zdanie drugie: warunkiem ich powstania byłoby poniekąd to - co? - że świat dzieci przeminął. Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-07-11 |
| Liczebniki porządkowe piszemy z kropką, także w dacie, prawda? Przykład: 7. lipca 2008 r. Dlaczego po 2008 nie stawia się kropki? To też jest liczebnik porządkowy. Czy może być tak: 7. lipca 2008. r.? | |
| Bezwzględny obowiązek umieszczania kropki po cyfrach oznaczających liczebniki porządkowe dotyczy takich sytuacji, gdy z samego kontekstu wypowiedzi nie da się jednoznacznie powiedzieć, jaki liczebnik został zastąpiony cyfrą (por. zdanie Zdobyłem 1 nagrodę, które – jeśliby zignorować reguły interpunkcji – dopuszcza dwa sposoby odczytania: Zdobyłem jedną nagrodę lub Zdobyłem pierwszą nagrodę). Gdy interpretacja nie budzi wątpliwości, kropkę można pominąć, np.: Janek był 6 na mecie obok: Janek był 6. na mecie. Zasada ta ma również zastosowanie w przypadku zapisu dat, w których pojawia się słowna nazwa miesiąca. Tu jednak opuszczenie kropki po cyfrze informującej o konkretnym dniu danego miesiąca jest już nie tylko możliwe, ale konieczne, a więc nie: 7. [dzień] lipca, lecz: 7 [dzień] lipca. Podobnie normą stało się pomijanie kropki po cyfrze odnoszącej się w zapisie daty do roku. Sadzę, że nie bez znaczenia dla zrodzenia się i podtrzymania tego zwyczaju jest fakt, iż każda (oprócz jedynki) liczba całkowita w otoczeniu słowa rok występuje tylko w funkcji liczebnika porządkowego, gdyż liczebniki główne wymagają pojawienia się formy lata; nie ma zatem potrzeby dodatkowego podkreślania w tym kontekście charakteru liczebnika poprzez użycie interpunkcji, nawet gdy stosuje się skrót r. nic nie mówiący o gramatycznym przypadku zastępowanego przez niego rzeczownika. W każdym razie poprawny zapis przywołanej w pytaniu daty to: 7 lipca 2008 r. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-07-07 |
| Czy w przytoczonym zdaniu interpunkcja zastosowana jest właściwie: Marta, sądząc (myśląc), że nie ma nikogo w domu poszła do koleżanki. Czy w przytoczonym przykładzie należy postawić przecinek przed że, czy mamy w tym przypadku do czynienia z tzw. cofaniem się przecinka? | |
| Przecinek przed że należy postawić, ponieważ oddziela on zdanie podrzędne dopełnieniowe że nie ma nikogo w domu od imiesłowu przysłówkowego sądząc (myśląc), przed którym przecinek jest również konieczny. W zdaniu tym brakuje przecinka po zdaniu podrzędnym dopełnieniowym że nie ma nikogo w domu, ponieważ oddzielać on ma owo zdanie od następnego zdania składowego poszła do koleżanki. Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-07-03 |
| Zwracam się do Państwa z problemem interpunkcyjnym. Sprawa dotyczy zdania: Nadmieniam, że dalszą korespondencję, która nie wniesie niczego nowego do sprawy, pozwolę sobie pozostawić bez odpowiedzi. Sporny przecinek oddziela wyraz sprawy od wyrazu pozwolę. Moim zdaniem przecinek jest w tym miejscu konieczny. Koleżanka uznała, że nie. Chciałbym uzyskać od Państwa odpowiedź: kto ma rację? |
|
| Przecinek jest we wskazanym miejscu absolutnie konieczny, ponieważ zamyka on wtrącone zdanie podrzędne która nie wniesie niczego nowego do sprawy. Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-07-03 |
| Nasuwa mi się banalne pytanie, które jednak nastręcza wiele trudności przeciętnemu uczniowi. Otóż zastanawia mnie jedna forma zdaniowa. Chodzi mi o formę Ciekawe, czy ten pterodaktyl uniósłby ciężarówkę. Po pierwsze, zastanawiam się, czy użycie kropki w tym momencie jest właściwie, czy powinien być znak zapytania? Po drugie, według zasad ortografii ze słownika PWN wynika, że w zdaniu pojedynczym, zawierającym spójnik czy przed czy przecinka stawiać się nie powinno. Jednak zauważyłem, że po formie ciekawe właściwie zawsze stawia się przecinek, np. Ciekawe, o autor miał na myśli. | |
| Zacytowane wypowiedzenie należy do grupy zdań pytajno-zależnych, których człon nadrzędny ma postać twierdzenia (tutaj: informującego o tym, że coś jest ciekawe). Na końcu tego typu konstrukcji nie stawia się znaku zapytania. W przywołanym przykładzie konieczne jest natomiast umieszczenie przecinka przed spójnikiem czy, gdyż ten wprowadza człon podrzędny. Nie ma tu więc zastosowania reguła nakazująca pominięcie znaku interpunkcyjnego przed spójnikiem czy łączącym zdania bądź wyrażenia równorzędne (por. np.: Idziesz na spacer czy do kina? lub Marcin wyjeżdża do Anglii czy szuka pracy w Polsce?). Dla omawianego wypowiedzenia jedyną poprawną formą jest następująca: Ciekawe, czy ten pterodaktyl uniósłby ciężarówkę. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-06-28 |
| Czy przed skrótem np. należy stawiać przecinek? | |
| Na postawione przez Panią pytanie nie można dać jednoznacznej odpowiedzi, gdyż to, czy przed skrótem np. powinien znaleźć się przecinek, czy też nie, zależy od kontekstu zdaniowego. Jeżeli wspomniany skrót (lub jego rozwinięcie) rozpoczyna dopowiedzianą (a więc możliwą do pominięcia bez naruszenia reguł gramatycznych) część wypowiedzenia, poprzedzamy go przecinkiem (por. Niektóre warzywa, np. marchewka, są bardzo smaczne), rzadziej myślnikiem (Kup mi coś – na przykład lody). Czasem jednak nie powinno się stosować w ogóle żadnego znaku interpunkcyjnego w zdaniach z omawianym skrótem (i jego rozwinięciem). Taka zasada (zob. reguła 386 polskiej pisowni) obowiązuje zawsze wtedy, gdy np. pojawia się przed członem w danym wypowiedzeniu niezbędnym (por. Może poczęstujesz się np. jabłkiem? ). Dodajmy, że w razie użycia w zdaniu wyrażenia jak na przykład (jak np.) przecinek wstawiamy przed słowem jak (por. Wiele owoców, jak np. cytryna, jest bogatych w witaminę C). Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-03-04 |
| Według zasad przy robieniu przypisu jest tak, że odsyłacz do przypisu stawiamy przed kropką. Co zrobić, jeżeli zdanie kończy się skrótem, takim jak choćby itd., albo znakiem zapytania? Wtedy jest kropka, potem numer przypisu i znów kropka? | |
| Odsyłacze do przypisów zasadniczo umieszcza się przed znakami interpunkcyjnymi (zob. J. Podracki, A. Gałązka: Kieszonkowy słowniczek interpunkcyjny PWN. Warszawa 2001, s. 76). Mogą być jednak od tej reguły wyjątki. Dotyczy to sytuacji, gdy umieszcza się odsyłacze w sąsiedztwie nawiasu, cudzysłowu oraz pytajnika. W tych przypadkach należy zwrócić uwagę na to, czy przypis będzie się odnosił do całej partii tekstu umieszczonego w nawiasie lub cudzysłowie albo do całego zdania pytajnego – wtedy odsyłacz wystąpi po znaku interpunkcyjnym; czy raczej jedynie do wyrazu (względnie: zwrotu, frazy) bezpośrednio poprzedzającego znak końca cudzysłowu, nawiasu, lub pytajnik – wówczas mogłaby dalej obowiązywać pierwsza norma. Gdy mamy do czynienia ze zbiegiem znaków interpunkcyjnych występujących obok odsyłacza, winniśmy stosować reguły obowiązujące w każdym innym przypadku (zob.reguła 415, reguła 339). Zatem pytajnik lub kropka wieńcząca skrót znajdzie się bezpośrednio przed odsyłaczem (uwaga: pytajnik czasem po odsyłaczu), a po nim nie wystąpi już żaden przecinek, średnik ani kropka, np. 1) Krzyżówka to potocznie choćby logogryf, jolka, wirówka itd.1 [Treść przypisu: Tak uważa znana badaczka]; 2) Parafrazując poetę, możemy zapytać: Skąd Litwini wracają?2 [Treść przypisu: Por. Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod, Warszawa 1973. W oryginale mamy: ‘wracali’]; 3) Parafrazując poetę, możemy zapytać: Skąd Litwini wracają2? [Treść przypisu: ‘Wracają’ to czasownik w trzeciej osobie liczby mnogiej]. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-03-03 |
| Szanowni Państwo, czy w zdaniach poniżej właściwa jest interpunkcja? Ciekawostką ekspozycji jest plansza, przedstawiająca drzewo rodowe grup organizmów oraz najnowsza tabela stratygraficzna (przecinek po słowie plansza). Rosja osiągnęła umiarkowany przyrost produkcji, w wysokości 2% (przecinek po słowie produkcji). | |
| W powyższych zdaniach przecinki są zbędne. Pierwsze wypowiedzenie zawiera dość rozbudowaną przydawkę wyodrębniającą (fragment: przedstawiająca drzewo rodowe grup organizmów), która ze zbioru wielu plansz pozwala nam wybrać jedną, stanowiącą „ciekawostkę”, i na niej skupić uwagę. Przydawka ta jest integralnie związana z rzeczownikiem i nie powinna być od niego oddzielona żadnym znakiem interpunkcyjnym. O ten typ przydawki pytamy: który/a/e? W drugim zdaniu mamy do czynienia z przydawką charakteryzującą (pytamy o nią: jaki/a/e?), dostarczającą dodatkowych informacji o konkretnym, już wyznaczonym obiekcie. Przydawki charakteryzującej również nie oddzielamy przecinkiem od członu określanego, gdyż także ona jest z nim ściśle związana. Należy tu jednak dodać, że zakwalifikowanie przydawki do określonego typu często uwarunkowane jest szykiem wypowiedzenia. Gdybyśmy zmienili kolejność wyrazów w pierwszym wypowiedzeniu na następującą: Ciekawostką ekspozycji jest przedstawiająca drzewo rodowe grup organizmów plansza…, moglibyśmy uznać wyróżnioną tu przydawkę za dopowiedzianą i wówczas wydzielić ją dwoma przecinkami, ewentualnie dalej traktować jako przydawkę wyodrębniającą. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-02-21 |
| Bardzo prosimy o pomoc w dość pilnej sprawie. Przy opracowywaniu katalogu bibliotecznego stanęłyśmy przed problemem, którego nie możemy rozwiązać. Otóż cytujemy zapis następujący: „Katowice, 20 V 1921 r.”. Chodzi nam o ową kropkę po cudzysłowie, która kończy zdanie. Czy powinna być? Mamy zaraz potem następne zdanie i dość dziwnie to wygląda, jak nie ma kropki oddzielającej zdanie. Bardzo będziemy wdzięczne za pomoc. | |
| W cytowanym tekście kropka obowiązkowo kończy skrót formy roku (r.), po tej kropce więc należy postawić cudzysłów kończący cytat, następnie zaś – jeśli tu kończy się również zdanie – powinna znaleźć się kropka. Zapis, który Panie zastosowały, jest więc najzupełniej poprawny. Zasady interpunkcji regulujące taką pisownię można znaleźć m.in. tu: http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629750 oraz tu: http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629880. Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2008-02-19 |
| Czy poprawnie jest rozpocząć artykuł w aktualnościach na stronie internetowej zdaniem: W czwartek, 8 lutego, w Warszawie odbyło się szkolenie? | |
| Ponieważ zdanie to pochodzi z tekstu mającego przede wszystkim przekazać precyzyjną wiadomość o konkretnym zdarzeniu, jego uczestnikach, miejscu, czasie i okolicznościach, wszystkie owe istotne informacje powinny zostać umieszczone w części głównej zdania, a nie jedynie być dopowiedziane. Korzystniej zatem byłoby w zaprezentowanym przykładzie albo opuścić przecinki, albo zmienić szyk na następujący: 8 lutego, w czwartek, w Warszawie odbyło się spotkanie, a wówczas w dopowiedzeniu (które zawsze można opuścić) będzie dookreślony tylko dzień tygodnia. Kwestia interpunkcji i szyku nie wydaje się tu jednak najistotniejsza. Ważniejsze jest to, że przytoczone w pytaniu wypowiedzenie nie podaje informacji kompletnej – rozwinięcia wymaga to, o jakie / kogo szkolenie chodzi. Szkolenie, występując w funkcji predykatu, otwiera bowiem miejsca dla przynajmniej dwóch argumentów (np. odbyło się szkolenie pracowników; to było szkolenie, w którym wzięli udział przedstawiciele środowisk lekarskich). Jeżeli odbiorca nie posiada wspólnej z nadawcą (tu: dziennikarzem) wiedzy, co do charakteru owego szkolenia (a tak należy w tym wypadku przypuszczać), to winno się przekazać na ten temat pełną informację, tzn. wypełnić wszystkie obligatoryjne miejsca w strukturze predykatowo-argumentowej. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-02-19 |
| Bardzo proszę o udzielenie mi odpowiedzi, czy właściwy jest zapis w zaproszeniu 24.03.2008 r., tj. piątek, o godz.11.00. Chodzi mi o to, że tj. piątek został wydzielony przecinkami. Czy taki zapis jest prawidłowy, czy ten wyraz można uznać za wtrącenie? | |
| Przedstawiony powyżej zapis jest niepoprawny nie ze względu na obecność dwóch przecinków wydzielających dopowiedzenie (te zostały w tekście umieszczone prawidłowo), lecz z powodu pominięcia w zwrocie informującym gości o tym, którym dniem tygodnia jest 24 marca 2008 roku, przyimka w. Zauważmy, że coś, o czym mowa w zaproszeniu, odbędzie się w piąte). Dopowiedzenie bowiem, w przeciwieństwie do wtrącenia, pozostaje w formalnej zależności od członu głównego zdania (por. wadliwa konstrukcja: (!)O Adamie Mickiewiczu, to jest autor „Pana Tadeusza” mówi się, że był wieszczem”; lecz poprawne zdanie: 24 marca, tj. piątek, jest dniem wolnym od pracy. Katarzyna Mazur |
|
| Interpunkcja | 2008-02-01 |
| Szanowni Państwo, chciałabym zapytać się jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniu Jedyna wiara, jaka może przenosić góry to wiara w samego siebie. | |
| W cytowanym zdaniu powinien wystąpić jeszcze jeden przecinek, który oddzieliłby wtrącone zdanie podrzędne jaka może przenosić góry od ciągu dalszego zdania nadrzędnego, a więc: Jedyna wiara, jaka może przenosić góry, to wiara w samego siebie. Katarzyna Wyrwas |
|
| Interpunkcja | 2007-07-10 |
| Gnębi mnie dwukropek po są w zdaniu: Przykładami potwierdzającymi istotny rozkwit architektury na ziemiach polskich są: przebudowa Wawelu, zabytkowe ratusze w Poznaniu i Zamościu itd.. | |
| Trzeba pamiętać, że funkcją dwukropka jest «wprowadzenie jakiejś wyodrębnionej partii tekstu; może to być wyliczenie, wyszczególnienie, cytat, uzasadnienie, wynik, wyjaśnienie. Dlatego też nie należy go uznawać za znak oddzielający, lecz wyodrębniający jakiś fragment, który wynika z tekstu wcześniejszego» (Wielki słownik ortograficzny pod red. E. Polańskiego). W cytowanym zdaniu po dwukropku wprowadzono wyliczenie przykładów potwierdzających postawioną wcześniej tezę: przebudowa Wawelu, zabytkowe ratusze w Poznaniu i Zamościu itd., a zatem zastosowanie dwukropka w tym miejscu jest jak najbardziej prawidłowe. Katarzyna Sujkowska-Sobisz |
|
| Interpunkcja | 2007-07-10 |
| Kiedy stawiamy przecinek przed co, np. w zdaniach Wszystko co najważniejsze. Wszystko co posiada wartość? | |
| Zaimek co wprowadzający zdania podrzędne relatywne (lub ich równoważniki, a nawet elipsy) konsekwentnie wymaga przecinka: Wszystko, co najważniejsze. Iwona Loewe |
|
| Interpunkcja | 2006-05-18 |
| Moje pytanie dotyczy zagadnienia związanego z zasadami edytorstwa tekstów literackich. Obowiązująca reguła ortograficzna mówi, że kropkę należy zawsze stawiać po cudzysłowie. Czy jednak ta reguła obowiązuje również w stosunku do tekstów literackich pisanych w XIX w. i jeszcze wcześniej? Czy w publikacjach edukacyjnych można zmodyfikować pisownię w zakresie tej reguły czy należy pozostawić oryginalną, obecną np. w wydaniach Biblioteki Narodowej? Przykład: Przyszedł do niego i rzekł: Miły bracie, // Nie mogę się nacieszyć, kiedy patrzę na cię! // Cóż to za oczy! // Ich blask aż mroczy! // Czyż można dostać // Takową postać? // A pióra jakie! // Szklniące, jednakie. // A jeśli nie jestem w błędzie, // Pewnie i głos śliczny będzie. | |
| Kolejność cudzysłowu w stosunku do innych znaków interpunkcyjnych zależy od tego, jaką część zdania czudzysłow obejmuje, jednak kropkę, jako znak zamykający, zawsze stawiamy po cudzysłowie. Dotyczy to wszelkich cytowanych tekstów, w tym również starszych (źródło: Wielki słownik ortograficzny PWN pod red. E. Polańskiego, reguła 344). Natalia Łukomska |
|